Gjennom utvalde gjenstandar frå Voss folkemuseum sine samlingar, syner «Frå skog til drake» korleis eit fåtal, men nøye utprøvde reiskapar la grunnlaget for ein rik treskjerartradisjon og ein særeigen norsk byggeskikk. Velkomen til opning torsdag 22.mai kl 12 !
Program
Kl 12.00 Opning v/ handverkar, forfattar og formidlar Peter Helland Hansen.
Song ved Berit Opheim, forfriskningar og enkel servering.
Ekstra kjekt er det at Ditt og Datt kjem med matvogna si til Mølster denne dagen. Her kan du kjøpa deg herleg varm lunsj både før og etter opninga.
—
Om utstillinga
Kor mange verktøy treng ein for å bygga ei stove, eit langbord eller ein god stol å sitja på?
For fyrste gong vert den rike verktøysamlinga ved Voss folkemuseum løfta fram i ei eiga temautstilling. Avgrensinga er sett til verktøy brukt til arbeid i tre i ein periode på kring 800 år. Mange av verktøya i samlingane våre er frå 1700- og 1800-talet men enkelte typar har vore nytta sidan tidleg mellomalder.
I det gamle bondesamfunnet var dei i stor grad sjølvhjelpne og dei fleste gardar hadde både eigen skog og eiga smie. Med enkle, eigenproduserte reiskapar vart det sett opp stover, løer, loft og buer, og det vart laga bruksting og fine ting. Utan moderne maskiner gjekk ein heile vegen frå levande skog til ferdige byggverk og tun.
Med slike enkle hjelpemiddel vart òg våre mest ikoniske byginingar i tre – stavkyrkjene – sette opp. Desse mellomalderkyrkjene er rikt dekorerte med utskorne drakehovud og slyngande mønster.
Mange hundreår seinare, på 1800-talet vart både treskjerarar og arkitektar inspirert av uttrykket. Dette danna grunnlaget for eit nytt nasjonalt formspråk: drakestilen. Ein av dei som tok dette vidare, var treskjerar Magnus Dagestad frå Voss. Han vart ein av dei fremste representantane for drakestilen på Vestlandet.
Me håper at du etter å ha sett utstillinga får eit nytt blikk på eldre hus og gjenstandar i tre både her på museet og andre stader. Ein kom langt med enkle middel, kunnskap om handverk og materiale.
—
Ein stor takk går til Voss sparebank som har støtta utstillinga. Dessutan til Nasjonalmuseet som har bidrege med utstillingsmontrane. Me vil òg takka Maihaugen og Nasjonalbiblioteket for utlån av film og kollegaer på Hardanger fartøyvernsenter for hjelp til produksjon av film.
Foto: Skisser av arkitekt Arne Berg. Mellomalderøkser frå samlingane ved universitetet i Bergen og Oslo. Alle frå Vestlandet utan den øvste til venstre frå Viken.
